De laatste schooldag van het schooljaar 2024-2025 is een feit. Een schooljaar waarbij ik aanvankelijk niet wist dat ik weer deel van het onderwijs-circus zou gaan uitmaken. In februari ging ik namelijk aan de slag als leerondersteuner. Ik begeleidde op drie scholen voornamelijk kleuters met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking. Samen met hen timmerde ik aan een inclusiever schoolpad voor kinderen in het regulier onderwijs. Een heel andere doelgroep en werkomgeving dan wat ik kende van mijn carrière voor de klas in het secundair onderwijs. Het was geweldig! Ik stortte me in een nieuw avontuur en leerde heel veel nieuwe mensen kennen. Ik besefte hoe belangrijk school kan zijn. Ik ervoer ook weer de beperkingen van het onderwijs. Ik zag soms ongelukkige kinderen en hun emotionele ouders die helemaal op waren omdat ze op zoveel muren botsten. Ik werd ingewijd in de wondere wereld van 3- tot 5-jarigen. Ik genoot met volle teugen van hoe mooi en bijzonder het leven kan zijn als je nog zoveel te ontdekken hebt. Wat de toekomst mij brengt, is nog onzeker. We zien wel. Ik geef jullie echter nog graag een inkijk in mijn kleuterklaservaringen van de afgelopen periode.
- Voltooide deelwoorden zijn niet enkel voor tieners potentiële struikelblokken. Kleuters hebben iets gekiesd, ze hebben water gedrinkt, hun papa heeft dat gebrengd of ze hebben iets gehebd.
- Een kleuter kan wat verstouwen. Je hebt moeilijke en makkelijke eters, maar doorgaans gaat er qua hoeveelheid wel wat in dat kleine lijf. Een uit de kluiten gewassen banaan wegwerken op een halve minuut? Geen probleem! Boterhammen met choco zijn trouwens nog steeds overal een hit.
- Ik zag sommige kinderen letterlijk groeien. Op een paar maanden tijd zijn hun schoenen plots te klein of is hun trui cropped geworden.
- Ik leerde dat een wafel geen koek is, een prinses geen fee en een draak geen dino.
- Ik kreeg een sticker van Paw Patrol op mijn hand en als iemand daarop zou drukken, zou ik een hondje worden. Het is goed afgelopen.
- Ouders weten dit al, maar ik ga het toch nog eens zeggen: je kleuter vertelt zonder schroom ALLES in de klas. Mijn papa toont soms zijn blote bil. Mijn papa heeft een tatoeage op zijn buik. Mijn mama is zot in zijn hoofd. Mijn mama had pijn in zijn buik, want die had te veel pintjes gedronken. Vergeet het dus ook om bedgeheimen te hebben: Mijn mama slaapt slecht, want ik hoor haar altijd zoenen met papa.
- Kleuters zijn bovengemiddeld vaak gewond. We kennen allemaal de geschaafde knie (met of zonder pleister) die te wijten is aan een valpartijtje. Ze deinzen er ook niet voor terug om fysiek aan elkaar duidelijk te maken waar de grens ligt. Er wordt gebeten, gekrabd en gepitst. Bijgevolg wordt er ook heel wat beschuldigd, geschreeuwd en gehuild.
- Hun gehavende lichaamsdelen tonen ze met een zekere trots, als was het een oorlogswonde. Omgekeerd zien ze het ook meteen als je zelf ergens een wondje hebt en dan is het belangrijk om te weten of er bloed was en of het pijn doet.
- Kleuters kunnen een goed potje liegen, maar ze houden dat niet langer dan een halve minuut vol, dan zijn het plots de meest oprechte wezens die je kent. Weet je hoe ik dat weet, juf? Ik heb stiekem door de deur gekijkt!
- Door die eerlijkheid gaan ze ook geen enkele vraag uit de weg. Wat gevraagd moet worden, dat zal je geweten hebben. Ben jij een jongen of een meisje? Ben jij een juf of een mama? Waarom draag jij binnen een sjaal? Wat heb jij aaaaaan? (het was een broekpak)
- Als volwassene zit je vaak letterlijk gewrongen in een kleuterklas. De stoelen zijn te klein en de tafel is te laag, waardoor je dan maar beter op je hurken of knieën naast hen zit. Niet meteen de beste werkergonomie.
- Bij werkelijk elke activiteit hoort een liedje op rijm. Of je nu moet opruimen, naar de wc gaat of stil moet zijn. Het zijn liedjes die zich heel makkelijk in je hoofd nestelen. Vooral het liedje over het weer –Goeiemorgen mevrouw, goeiemorgen meneer, kunt u mij vertellen wat is het voor weer? – en dat van de dagen – donderdag gaat de donder rond – zijn hardnekkige oorwurmen.
- Ik heb een zwak voor educatief kleuterspeelgoed. Er zijn zoveel leuke mozaïekspelletjes, magnetische puzzels of variaties op klassieke blokken. Om nog maar te zwijgen over al het knutselmateriaal!
- Ik bezocht in plaats van een museum met hangerige tieners nu een binnenspeeltuin en een kinderboerderij met overenthousiaste kleuters. Het is eens wat anders.
- Met Moeder- en Vaderdag ergerde ik me lichtjes aan de gendernormatieve invulling ervan. Voor mama maak je iets met bloemen en hartjes en zeg je hoeveel je van haar houdt. Papa is natuurlijk je superheld met spierballen die zijn sleutels altijd kwijtspeelt. Gelukkig leren kleuters aan hun juffen dat er toch één en ander verandert. Heb jij die wafels samen met mama gebakken? Nee, met papa!
- Eveneens een kleine ergernis: het gebruik van verkleinwoorden. Een kleuter is voor mij geen kleutertje, de deur van de klas is echt geen deurtje en laten we het lichtje ook gewoon het licht noemen.
Ik ga in ieder geval wat vaker proberen om mijn innerlijke kleuter naar de wereld te laten kijken!
Joke loopt 