Het portret – Joke loopt

Een brief aan Mieke Gorissen

Beste Mieke

Een paar weken geleden legde een collega op school het artikel Ook laatbloeiers kunnen een mooi parcours afleggen onder mijn neus, dat verscheen in De Morgen naar aanleiding van jouw aangekondigde afscheid van de topsport. Ik zal maar eerlijk bekennen dat die titel me niet helemaal lekker zat. Zonder enige twijfel ben ik een laatbloeier in de sport: ik werd een loper toen ik 28 was en liep een jaar later mijn eerste marathon. Ik heb er ook geen moeite mee dat ik niet meer piepjong ben. Het is de combinatie van laatbloeier met ook. Alsof de mooie parcoursen bij voorbaat weggelegd zijn voor de jonge veulens onder ons. Alsof je alleen iets kan bereiken als je al heel vroeg dat ene pad neemt. Een aanname die impliceert dat je op latere leeftijd niet veel meer kan betekenen. Gelukkig blijken levensjaren op de teller niet per se een nadeel te zijn voor de duursporters onder ons. Goed nieuws dus als je pas in een latere levensfase ontdekt dat er überhaupt een duurloper in je huist. Nog beter nieuws als je beseft dat een mooi parcours voor interpretatie vatbaar is.

Hoe dan ook, ik kreeg eerder natuurlijk het hele verhaal mee over je afscheid van de topsport. Als laatbloeiende marathonlopende leerkracht, lezer én creatieveling word ik namelijk vaak met jou vergeleken. Iemand die ook een beetje uit het niks op de voorgrond treedt, zichzelf overstijgt en dat eigenlijk nauwelijks zelf kan geloven. Al heb ik niet half zo veel talent als jij. Op een bepaald moment ben ik ook gestopt met uit te leggen dat ik me heus niet zou kwalificeren voor de Olympische Spelen in Parijs. Ik droeg de titel “De Mieke Gorisssen van Leuven” met trots. We hebben allemaal rolmodellen nodig. Iemand die iets doet en dat je dan denkt: ah, zo kan het ook. Zo mag het ook. Of: het is gewoon goed zoals ik het doe. Wel, Mieke, jij bent altijd dat rolmodel voor mij geweest en dat zal je ook blijven.

Je werd in één klap wereldberoemd met het emotionele interview dat je gaf na de finish van je Olympische marathon in 2021. Onder een verzengende hitte snelde je in Sapporo naar de 28e plek. Het liet jou en bij uitbreiding de hele wereld niet onberoerd. Je zat daar en toonde dat het in de sport niet alleen maar gaat om medailles en recordtijden. Sport is emotie. Ervaring en beleving. Het is kippenvel krijgen omdat je beseft tot wat je lichaam in staat is. De Olympische droom die waarheid wordt. De euforie omdat je de finish hebt gehaald. De verbazing omwille van die prestatie die je nooit als vanzelfsprekend mag beschouwen. Je toonde hoe je het moment intens kan en mag beleven. Om altijd trouw aan te blijven aan jezelf, ook als er een camera op je gericht staat en de hele wereld mee gluurt. Een les in dankbaarheid waar elke atleet iets van kan leren.

Ook hoe je omgaat met het afscheid van je topsportcarrière is ronduit bewonderenswaardig. Op Instagram schreef je hoe de druk van het presteren je steeds meer aantastte en dat je jezelf geleidelijk verloor in resultaten neerzetten. Het werd te veel en te groots voor de kleine Mieke. Laat dat nu net de grootsheid van de dromer zijn. Die durft te stoppen als het te veel wordt, als het niet meer goed voelt en het loopgeluk in het gedrang komt. Je schrijft dat lopen je in balans houdt, dat je dankbaar bent voor wat het lopen je gebracht heeft. Dat het je dromen heeft overstegen. Het leven is aan de dromers, dat heeft deze laatbloeier inmiddels ook ervaren. Je bent mijn rolmodel, Mieke, zei ik dat al?

Je gaat weer lopen voor jezelf. Ik wil je dan ook graag heel veel loopplezier wensen. Het sprongetje van blijdschap als je je loopschoenen aantrekt en nadenkt over welk toertje je gaat lopen. Je hebt zowel de lopers als niet-lopers onder ons onnoemelijk veel inspiratie gegeven. Dank je wel daarvoor.

Met hartelijke groet
Joke

Het portret – Brief aan mijn jarige Tante Hilde

Liefste Tante Hilde

Jij wordt vandaag 70. Een getal waar je misschien zelf wat van schrikt, maar laat me heel duidelijk zijn: voor mij ben je geen haar veranderd. Je bent nog steeds de energieke, ondernemende en immer enthousiaste tante zoals ik die al mijn leven lang ken.

Ik spreek je hier nu wel aan als Tante Hilde, maar in onze kindertijd was je gewoon Hilde. Ik heb me laten vertellen dat het toen blijkbaar modern was om die tante-titel niet expliciet te benoemen. Gewoon Hilde is trouwens niet juist: je was Hilde van “Noël en Hilde” en ook “Ons Hilde”, zoals mama haar 7 jaar oudere zus noemt. Als kind wisten we dat als Ons Hilde belde, mama minstens een uur aan de telefoon hing en dat een tussenkomst niet tot de mogelijkheden behoorde. Ons Hilde mocht dan wel in Nederland wonen met haar Noël en drie kinderen, een familiefeest was pas een echt feest als jullie er waren. Noël en jij luisterden altijd met veel interesse naar wat wij te vertellen had. Maarten, Katrien en Sander sloofden zich uit voor hun jongere nichtjes en neefje. Een nog groter feest was de tijd waarin wij met ons gezin bij jullie in het exotische Nederland oudjaar vierden. Dat leverde straffe verhalen op om op school te vertellen (ze staken daar vuurwerk af op straat!), wat echter het meest bleef plakken was de gastvrijheid en gezelligheid van jullie gezin. We noemden je dan wel geen tante: je was dat gewoon in elke vezel van je lijf.

Seppe en ik vonden het heel sympathiek dat jij in Nederland altijd de Belgische wilde blijven. Je supporterde voor de Rode Duivels en stemde ook voor België met het Eurovisiesongfestival. Zo was je zelfs in mijn jongste herinneringen een vrouw van de wereld. Ondertussen zag je er al heel veel van en je nam er ook al heel veel van mee naar huis. In Parijs mochten wij aan den lijve ondervinden dat de verleiding van de souvenir voor jou om elke hoek loert. Of het nu gaat om een Noorse trui of Afrikaanse oorbellen: het belandde ooit eens in jouw koffer. Zo gebeurde het ook dat ik een magnetenverzameling heb, want souvenirs kopen voor anderen is zo mogelijk nog leuker. Daarnaast ben je ook een vrouw die haar wereld kent. Je bent belezen. Je hebt een mening en bent op de hoogte van de Belgische, Nederlandse én wereldpolitiek. Je spreekt met net zoveel overtuiging Frans als dat je Herents spreekt. Je bent overal even communicatief en sociaalvaardig. Jij zal je nooit laten vangen door een barrière van eender welke aard.

Sinds 2019 zijn onze levens ook vervlochten door de marathon. Je maakte toen namelijk je debuut als deel van onze marathoncrew in Parijs. Je had meteen door dat die marathon voor mij bittere ernst was. Samen met Roos ging je zaterdag oefenen voor het supporterspunt in Bois de Boulogne. Je vond het de normaalste zaak van de wereld dat er dan getimed moest worden hoe lang het duurde om van een metrostation naar het parcours te stappen. Nadien was je oprecht geëmotioneerd door het hele gebeuren. Je besefte wat een marathon met een mens doet. Je pakte me vast en sprak de legendarische woorden: het was een eer om erbij te mogen zijn. Het stond dus in de sterren geschreven dat wij in familiaal verband terug naar Parijs zouden gaan voor een marathon. Ook vorige maand begreep je als geen ander hoe belangrijk die marathon voor mij is. Heel je omgeving was op de hoogte van de snelle marathontijden van je nichtjes. Na afloop had je liefst van al iedereen aan de Arc de Triomphe aangeklampt om op te scheppen over onze prestaties (in het Frans, dan wel Herents).

Jij mag dan niet wezenlijk veranderd zijn, jouw leven werd de afgelopen jaren wel flink door elkaar geschud. Zo puur en onversneden als je emoties zijn, zo is ook je empathisch vermogen ongezien. Je hebt de naam om nogal snel in de emotie te zitten, maar wat jou echt typeert is je veerkracht. Nog voor je op pensioen ging had je al veel zorgen om en voor Noël, van wie je ook vroeger dan verwacht afscheid moest nemen. Je verloor de man van je leven. Het was plots Hilde zonder Noël. Gemakkelijk was dat niet, maar Ons Hilde, die ging door – met een snik en een lach – en vond opnieuw de liefde bij Bert.

In Parijs zei je me dat je herkenning en ontroering vindt in wat ik schrijf, wel: ik kan alleen maar heel blij zijn met het stukje Hilde Artoos dat in mij zit. Omdat we allebei houden van een Frans chanson met drama (en van drama tout court). Omdat we allebei een zwak hebben voor iet of wat gedurfde kleding. Omdat we allebei hard in de dingen op kunnen gaan (liefst van al gaat het hard). Je toont mij bovenal wat het betekent om zus te zijn, om samen een familie te vormen en dat je die mensen die intens met je meeleven moet koesteren.

Liefste Tanteke, dankzij jouw weerbaarheid twijfel ik er geen seconde aan dat die gebroken enkel jou er niet van zal weerhouden om snel weer in conditie te zijn. En wat zal dan het volgende plan zijn? Een reis met Bert? Een wandeltocht met Ons Alma? Of een marathonavontuur met je nichtje? Dat grote feest met je kinderen en 8 geweldige kleinkinderen zal dan eens zo memorabel zijn. Op jouw gezondheid!

Maak er een schitterende dag van en laat je vooral heel goed vieren!

Joke

Het portret – Wat mijn moeder zoal doet

Moeders en mama’s, ze zijn er in alle soorten en maten. Ze vegen monden af en luisteren een heel leven lang naar wat die te zeggen hebben. Mijn eigenste mama behoeft hier weinig introductie meer aangezien ze vaak in mijn verhalen opduikt. Momenteel herstelt ze van een operatie aan haar knie zodat ze hopelijk snel weer als vanouds kan lopen en fietsen. Ze moet ook mijn papa een beetje missen, want die verblijft nog in het ziekenhuis om te bekomen van een hartoperatie. Mijn oudertjes zijn dus heel even minder mobiel dan hoe we ze kennen. Het staat niet ter discussie dat daar snel verandering in komt! Speciaal voor deze Moederdag volgt hier een lijstje van wat mijn moeder zoal doet.

ze zette me na een lijdensweg van 24 uur op de wereld, gaf me de borst, de allerbeste papa en alle geborgenheid die ik nodig had
ze schonk me een broer en twee zussen
ze vertelde zelfverzonnen verhaal over onze knuffelberen en verjoeg krokodillen op de trap
ze leerde ons dat eenden maar tot 3 kunnen tellen
ze bracht ons gezonde voedingsprincipes bij, leerde ons sorteren en composteren
ze spendeerde elke schoolvakantie met ons en deinsde er dan niet voor terug wat te klussen in huis
ze leerde ons de koers en de Olympische Spelen kennen
ze toonde ons hoe je zelfs met een beperkte kennis van het Engels uitstekend je plan kan trekken in Angelsaksisch gebied
ze breide truien en hielp ons met onze eigen breiwerkjes
ze stimuleerde ons om te lezen
ze droogde onze pubertranen
ze toonde ons de geneugten van het joggen en fietsen langs de Vaart
ze zocht eigenhandig in prille internettijden naar de opleiding Literatuurwetenschap en stimuleerde mij om die te volgen omdat ze geloofde dat ik dat kon
ze stuurde haar vier kinderen de wereld in
ze zet een telefoon naast haar bed zodat we haar ook ’s nachts kunnen bereiken
ze heeft een onvoorwaardelijk vertrouwen in ons kunnen
ze geeft al eens een uiteenzetting over welke muziek nu wel of niet tot de échte kleinkunst behoort
ze zorgde voor haar eigen moeder zoals ze dat voor haar kinderen deed
ze mist haar moeder
ze drinkt koffie, eet pistolets en taart met haar eigen broer en zussen
ze staat met ongezien enthousiasme een dag in de wind, kou, hitte of regen om haar kinderen te steunen bij hun zotte sportieve plannen, in binnen- en buitenland en zelfs als ze dan Parijs-Roubaix moet missen
ze benoemt talenten waarvan ik zelf niet geloof dat ik ze heb
ze rijdt mijn gras af en verricht het stevigere snoeiwerk
ze weet als geen ander wat duursporten inhoudt
ze biedt aan om ’s nachts op mijn zetel te slapen of een beveiligingsronde te doen als dat mijn onrust zou kunnen wegnemen
ze is een liefdevolle, toegewijde en fantastische bomma voor mijn nichtjes en neefjes
ze is op pensioen met de man van haar leven

Een heel mooie zondag gewenst, liefste mamaatje!

Het portret – Brief aan mijn liefste meter Sien Eggers

Liefste meter

Jij wordt vandaag 70 jaar. Ik ben er 35. Dat betekent dubbel geluk, samen 105 jaar en ontelbaar veel verhalen over ons samen, van vroeger en van nu.

Er valt veel te zeggen over de 35 jaar dat ik je nu ken. Dat we je als kind Tante Sien noemden, maar dat je eigenlijk de tante van onze papa bent en onze groottante (dat is goed, want groter dan tante, zoals je het zelf zegt). Je bent altijd heel duidelijk mijn meter geweest. Dit is mijn petekind! Zo stel je mij al een heel leven voor aan iedereen en dan ben je ook echt trots. Nog steeds, zelfs nu de schattigheid er bij mij af is. Mijn petekind is een titel die ik draag als een eervolle vermelding. Ma filleule, dat zocht je op toen we twee jaar geleden samen naar Parijs gingen, want ook daar moest je natuurlijk kunnen zeggen dat we niet zomaar twee vrouwen samen onderweg waren.

Je bent niet weg te denken uit mijn jeugdherinneringen en die van mijn broer en zussen. Onze logeerpartijen bij jou in Brussel zijn onvergetelijk. Legendarisch zelfs. We denken daar allemaal met een heel warm gevoel aan terug. Bij Tante Sien logeren dat was een all-in verwenpakket dat altijd volgens hetzelfde stramien verliep. We aten wortelpuree en spaghetti. We gingen ondergoed kopen in de GB, we mochten allemaal iets kiezen in de speelgoedwinkel en we gingen de eenden brood geven in het park van Zotte Charlotte. We keken naar E.T. (Marike en jij weenden altijd) en naar een video met drie tekenfilms (eentje ging over een vis die spijbelde en op café ging roken). Later vertelde je mij dat je soms onzeker was omdat je altijd hetzelfde deed met ons. Wij hadden echter niets liever. Altijd hetzelfde bij Tante Sien, dat was gewoon perfect.

Je had toen een heel druk leven. Je was altijd hard aan het werk, reed van hot naar her op de meest onregelmatige tijdstippen, maar als ik jarig was, dan kwam je altijd. Het was pas echt feest als Tante Sien kwam. We vonden je niet alleen zorgzaam en grappig, maar ook fascinerend omdat je een heel ander leven had dan onze ouders. Je woonde alleen in de stad met twee katten die alles mochten, we hoorden je soms Frans spreken, je droeg een bril (nu niet meer), je smeerde boter op je boterhammen (net zoals papa) en je rookte (nu niet meer). Je nam ons mee naar de wereld van het theater waar we ook aan iedereen werden voorgesteld. Je legde ons in de watten. Je vond alles wat we vertelden oprecht interessant. Je entertainde ons en je toonde ons iets van de wereld wat wij niet kenden. Ik kijk nog altijd naar je op omdat je alles met de juiste woorden kan zeggen. En als je het niet weet, dan zeg je dat ook gewoon.

Je werd steeds bekender als actrice. Ook daar leerden wij veel van. Spontane tv bestaat niet en bekende mensen zijn naast hun bekendheid ook gewone mensen. De meesten toch, want het is hier geen Hollywood! We leerden ook dat acteren een hard vak is dat respect verdient, dat de glitter en glamour vaak ver weg zijn. Eén vraag krijg ik heel vaak voorgeschoteld: is die in het echt ook zo grappig? Ik ben er nog altijd niet uit wat het beste antwoord is. Je bent namelijk geen live In de gloria of Lydia Protut. Je bent grappig omdat je durft te zeggen wat je denkt, omdat je een verhaal echt kan brengen (soms met grote-zaal-stem) en omdat je dankzij je scherpe observatievermogen de kleine gebaren van mensen kan imiteren. Jou alleen maar tv-grappig noemen doet te kort aan wie je echt bent. Je bent geen actrice die ook grappig is in het echte leven. Je bent een inspirerende vrouw met een rijk leven die ook actrice is. En grappig.

Zoveel jaren later is er veel en tegelijkertijd weinig veranderd. De oude gewoontes hebben plaatsgemaakt voor nieuwe tradities. We gaan samen naar het theater. Roos en ik blijven logeren met oudjaar, als het Eurosongfestival is en met de 20 kilometer van Brussel. Verjaardagen vieren we ook samen. We zien elkaar nu veel meer en raken nooit uitgepraat. Je bent nog steeds apetrots op ons allemaal en je prijst ons de hemel in aan ieder die het wel en niet horen wil. Door ouder te worden besef ik dat je naast die fascinerende persoonlijkheid ook een mens bent met verdriet, dat acteurs vaak een dunne huid hebben waardoor er veel binnenkomt, dat alleen zijn niet gemakkelijk is, dat het je niet altijd mee zit in het leven. Ongeluk is intens, ongeluk dat kan aanslepen. Toch vind ik het bewonderenswaardig hoe jij in het leven staat. Je durft, doet en blijft dromen. Over wonen op de Champs Elysées, om maar iets te noemen.

Ik hoop dat ik op mijn 70e met evenveel vuur in het leven zal staan. Dat ik net zo ondernemend zal zijn en dat ik met net zoveel plezier terug kan blikken op mijn carrière en ook vooruit, naar wat nog komt. Ik hoop dat ik als meter van Leah evenveel kan betekenen. Dat ik ook een luisterend oor zal zijn, dat ik haar op mijn manier zal kunnen boeien en een rol zal kunnen vervullen in haar leven. De lat ligt hoog, ik denk dat je zelf te weinig beseft hoe belangrijk je voor mij bent.

Liefste meter, je wordt 70 (en daar is niks aan te doen, dat zeg je zelf). Ik wens je een heel gelukkige verjaardag!

Joke

Het portret – 42 topvrouwen

Ik word omringd door sterke vrouwen. Mijn mama, zussen en metekind krijgen niet toevallig een prominente rol in mijn verhalen. Ik heb echter ook bijzonder leuke tantes en een meter die niet alleen een bekende kop heeft, maar vooral een bijzonder groot hart. Ik denk nog vaak aan mijn Oma, die er niet meer is, maar steeds aanweziger lijkt te zijn. Ik heb hartsvriendinnen die ik gewoon vriendjes noem. Ik heb collega’s waar ik niet alleen goed mee kan samenwerken, maar vooral goed mee kan praten. Elke man wordt geboren uit een vrouw. Dat zegt eigenlijk genoeg.

Dank je wel Agatha Christie voor je boeken die ik verslond
Dank je wel An Lemmens voor je dierenliefde
Dank je wel Angèle voor je opgestoken middenvinger
Dank je wel Carson McCullers voor je boek over eenzaamheid
Dank je wel Catherine Van Eylen voor je eigenzinnige kledingkeuze
Dank je wel Celia Groothedde voor je mening over feminisme
Dank je wel Chloé van Koffie Onan voor je liefde voor het vak
Dank je wel Cindy de postbode voor alle pakjes die je brengt
Dank je wel Coco Chanel voor je vernieuwende blik op mode
Dank je wel Connie Palmen voor je ontroerende woorden
Dank je wel Edith Piaf voor het spijt dat je nooit had
Dank je wel Elizabeth Batts voor de kracht die je bezat
Dank je wel Ellen Deckwitz voor je welbespraaktheid
Dank je wel Florence Welch voor je soundtrack van mijn leven
Dank je wel Frida Kahlo voor je kleurrijke persoonlijkheid
Dank je wel Hilde Van Mieghem voor de strijd die je voert
Dank je wel Hind Eljadid voor de moed die je hebt
Dank je wel Joke Van Leeuwen voor de wereld die je creëert
Dank je wel Julie Cafmeyer voor je column over grote liefdes
Dank je wel Kate Winslet voor de vrouwen die je een stem gaf
Dank je wel Kathelijn, mijn kinesist, voor je heilzame handen
Dank je wel Kathrine Switzer voor je daad van verzet
Dank je wel Leen Demaré voor je persoonlijke verhaal
Dank je wel Lies van de hulpgevangenis voor je engagement
Dank je wel Maaike Cafmeyer voor je speech recht uit het hart
Dank je wel Margaret Atwood voor het donkere beeld dat je zag
Dank je wel Maud Vanhauwaert voor de dichter die je ons geeft
Dank je wel Maureen van contact tracing voor je begrip
Dank je wel Maya, mijn kapper, voor je oprechte interesse
Dank je wel Michelle Obama voor de hoop die je geeft
Dank je wel Mieke, van op de markt, voor het brood dat je bakt
Dank je wel Naomi Sluijs voor de stoffencollectie die je ontwerpt
Dank je wel Nino Haratischwili voor je onvergetelijke epos
Dank je wel Ottessa Moshfegh voor je verfrissende literatuur
Dank je wel Paulien Cornelisse voor je grappen over taal en mos
Dank je wel Pink voor de rock star die je bent
Dank je wel Simone de Beauvoir voor je blik op vrouw-zijn
Dank je wel Sofie Lemaire voor je innemende persoonlijkheid
Dank je wel Sophie Calle voor je fijnbesnaarde kunstboek
Dank je wel Virginia Woolf voor je onvergetelijke personages
Dank je wel Yentl en de Boer voor je liedjes over mannen
Dank je wel Zaz voor hoe je zingt over Parijs

Het portret – Hulde aan de zestigers

Mijn ouders, ze zijn uit heel uitzonderlijk materiaal gesneden. Ik gok op een kruising tussen hout (sfeervol), kevlar (vijf keer sterker dan staal) en diamant (schitterend en exclusief). Sinds vorig jaar behoren ze allebei tot de club der zestigers. Om die verjaardag te vieren kocht mijn mama een nieuwe koersfiets en kreeg papa een iPhone. Een nieuwe Orbea-fiets: in onze familie spreekt dat voor zich, de iPhone had wat meer voeten in de aarde. Inmiddels is papa ook helemaal mee op technologisch gebied, al worstelt hij af en toe nog wat met de gezichtjes of emo’s, zoals hij emoji’s noemt. Mijn ouders zijn dus mee met hun tijd. Dankzij hen heb ik geen schrik om op een dag tot het kransje van senioren te behoren. Heel velen kunnen een voorbeeld nemen aan hoe zij omgaan met ouder worden. Vergeet Cliff Young dus, de Australische aardappelboer die in 1983 op 61-jarige leeftijd een ultramarathon won. Ik geef jullie 10 andere redenen waarom het echt niet erg is om 60 te zijn.

Mijn ouders zijn in de fleur van hun sportieve leven.
Hun sportieve exploten heb ik hier al wel eens onder de aandacht gebracht. Voor wie dat gemist heeft: mijn papa liep zijn eerste marathon op 56-jarige leeftijd, begon dan deel te nemen aan de Hel van Kasterlee en wist die al vier keer tot een goed einde te brengen. Mama die loopt al eens een halve marathon om een virtuele badge van Garmin binnen te halen en ze rijdt als het moet blindelings naar zee (165 kilometer!) op de fiets. Ze zijn het levende bewijs dat op duursport geen leeftijd staat. Recent ervoer Roos hoe het is om op een helling te moeten lossen als je moeder die naar boven vlamt. Momenteel is papa wat op de sukkel met zijn achillespees, maar ik maak me geen illusies: als puntje bij paaltje komt, neemt hij het voortouw in ons peloton en mag je al blij zijn als je in zijn zog kan volgen.

TXDK2331 — Waarom langs het water lopen als je er ook door kan?!

Ze kennen echt overal de weg.
Mede door die sportieve ervaringen (en ook wel die van hun kinderen), kennen mijn ouders echt overal de weg. Noem een snelweg en papa weet welke modelbouwwedstrijden er in de buurt zijn. Geef mama een fietsknooppunt en ze kent de verbindende wegen mét bakkers en hun openingstijden. De papieren landkaarten die vroeger (gescheurd) in de auto lagen, werden ingeruild voor een GPS. Als het er echt op aankomt dan blijkt hun ervaring een betrouwbaardere navigator te zijn. Maar als het er écht op aankomt, dan kan er tussen hen wel een klein meningsverschil ontstaan over de route.

Ze hebben er nooit problemen mee gehad om grijs haar te krijgen.
Begrijpelijk, het maakt hen nog knapper.

Ze kunnen een verhuisbedrijf beginnen.
Tijdens mijn verhuizing werd nog maar eens duidelijk hoe sterk ze allebei zijn. Ook aan daadkracht en organisatie ontbreekt het hen niet. Van zodra zij je huis binnen stappen om aan “de klus” te beginnen, geef je die uit handen aan een uiterst ervaren team verhuizers. Toegegeven, ik gaf mijn vader ook al voldoende kansen om mijn kasten in en uit elkaar te halen. Ook mijn moeder laadde al meermaals mijn kleerkast in en uit. Een bijzondere vermelding gaat hier ook naar Peter en Niko die het verhuisteam aanvullen. Als een geoliede machine samenwerken met je schoonzonen: ook dat is niet elke ouder gegeven. Het enige waar ik nog voor kan zorgen is op tijd en stond een koffiepauze, een pistolet en een bezoek aan de frituur om de verhuisdag in stijl af te sluiten.

Ze zijn niet vastgeroest.
Mijn verhuizing gold als een generale repetitie voor het grote werk. Over enkele weken verhuizen mijn ouders namelijk zelf. Je moet het maar durven om het huis waar je 33 jaar hebt gewoond en je vier kinderen hebt groot gebracht te verruilen voor een nieuwe woonst om daar nieuwe familieherinneringen te maken.

Ze hebben nog steeds een groot hart voor dieren.
Die dierenliefde van mijn ouders, het is iets apart. Ze lijken juist minder te vallen voor alles wat pluizig is, maar eerder voor alles wat veren heeft of een veelvoud aan poten. Hun gedragsgestoorde loopeenden bezorgen hen soms kopzorgen, ook het welzijn van salamanders verliezen ze niet uit het oog. Sinds kort voeren ze een duif die zich meteen thuis voelde en maakt papa zich zorgen over de aanwezigheid van vogels en insecten in de nieuwe woning. Het is namelijk juist belangrijk dat die talrijk aanwezig zijn.

OBWA3477 — Leah en de huisduif. Ook een Curver-box is nooit ver weg.

Ze zijn een onuitputtelijke bron van wijsheid over het planten- en dierenrijk.
Wikipedia kan mij niks nieuws vertellen als ik een ouderlijke bron heb geraadpleegd. Papa blinkt uit in geschiedenis, geografie én geologie. Bij mama moet je dan weer zijn met vragen over vogelsoorten, tuinonderhoud, alles over groenteteelt en het bloeischema van sierplanten. Dat doet mij eraan denken dat ik papa straks een vraag wil stellen over marmer.

Ze gaan door het vuur, maar vooral door wind en regen voor hun kinderen.
Voor mijn ouders is geen plan te gek. Mijn broer gaat 100 kilometer lopen? Oké Seppe, stuur de route door dan fietsen we je tegemoet om 6 uur ’s ochtends door de gietende regen, 70 kilometer met onze stadsfiets. Oké Joke, jij doet mee aan de Hel van Kasterlee, wij zullen 12 uur met ongetemd enthousiasme in de kou en regen staan om JOU nadien met lof te bezingen.

Ze zijn de meest fantastische grootouders die Laurien, Vik en Leah zich kunnen toewensen.
Als ik de toewijding en warmte zie waarmee mijn ouders hun kleinkinderen omringen, dan besef ik ook hoe het komt dat wij zo’n mooie kindertijd hebben gehad.

Dit gezegd zijnde… Papa, zou het geen prachtig vader-dochter-moment zijn om samen voor jou een degelijke bril te gaan kopen?

Het portret – Hoera voor mijn dertigjarige zus Marike!

Kleine zusjes worden groot: het is een eenvoudige vaststelling die de opening zou kunnen zijn voor een klaagzang over het feit dat ik zelf dan nog eens zoveel jaren ouder ben. Over imaginaire rimpels en grijze haren. Over hoe verschrikkelijk snel de tijd gaat. Over dat vroeger alles beter was. Niets van dat. We leven in 2020 en vandaag wordt mijn wonderlijke zus Marike 30 jaar. Roos staat nu dus helemaal alleen als twintiger in onze familie. De tijd gaat snel, ja. Ik herinner me nog levendig dat we boerderijen bouwden met Playmobil en samen (in het echt) gingen paardrijden. Ik herinner me nog net iets levendiger hoe we eergisteren tijdens de voorbode van storm Ciara de fikse wind trotseerden en er met z’n drieën op uit trokken voor een eerste zussenlooptraining: een primeur! We hebben geen Playmobil meer nodig om ons te vermaken. We hebben Leah, we hebben elkaar en een schat aan herinneringen. De ene episch, de andere ronduit banaal.

Het is iets heel apart een zusterband. Altijd als je denkt dat het een vanzelfsprekendheid is, besef je juist dat het allesbehalve evident is dat je hen werkelijk alles kan toevertrouwen en dat je echt altijd op hen kan rekenen. Door de jaren krijgt een broederlijke of zusterlijke band de tijd om uitgebreid te rijpen. Zo ontstaan er extra dimensies en ontdekken we steeds meer onderlinge raakvlakken. De body wordt steviger. De verbondenheid neemt toe. Ook de afdronk is navenant. Met de jaren is onze band kostbaarder geworden. De gelijkenissen tussen Roos en mij zijn altijd meer uitgesproken geweest dan die tussen Marike en mij. We zijn echter onmiskenbaar zussen. Ik denk dat we vooral op elkaar lijken in onze felheid en gedrevenheid die met vlagen de kop kan opsteken. We vullen elkaar ook heel goed aan. Laat Marike niet te veel met taal doen: geef mij woorden en ik maak er zinnen van. Hou mij vooral weg van alles wat medisch en wetenschappelijk is: geef haar een lichaam en zij kneedt het in de juiste vorm. Sinds kort doet ze dat in haar eigen praktijk Kine Odeyn. Check vooral eens de website, al was het maar voor de foto van mijn knappe zus met de mooiste blauwe ogen.

Op 20 augustus 2019 heeft Marike een kind op de wereld gezet. En wat voor één: Leah is het geweldigste metekind dat ik me kon wensen. Al van bij haar geboorte was het duidelijk dat ze uitzonderlijk was. Ze gedraagt zich voorbeeldig, slaapt als een prinses en heeft een hoge activiteitsgraad. Als zij lacht, ligt de wereld aan haar voeten. Ze is amper 6 maanden, maar maakt nu al deel uit van ons zussenverbond. Marikes sportieve leven mag dan even op een lager pitje hebben gestaan, haar come-back wordt er eentje om u tegen te zeggen zodat ze haar naam van Sporty Spice alle eer aan kan doen. Eind april zullen we haar wegwijs maken op haar eerste 10 Miles in Antwerpen. In het najaar hopen we met z’n drieën, zij aan zij, voetje voor voetje en als het nodig is arm in arm, een marathon te lopen. Ze wil dat gewoon één keer gedaan hebben, zegt ze. Een gevaarlijke uitspraak voor een Odeyn. Onze plannen zijn groots, het enthousiasme nog groter.

Liefste zusje, dertig staat je fantastisch. Ik wens je een prachtige verjaardag toe!

Het portret – Mijn gouden maatje An

Op 22 november 1982 steeg er ongetwijfeld een warme gloed op boven het druilerige herfstlandschap. Ofwel blonk het goud aan de rand van de zon zo hard dat het pijn deed aan je ogen. Die dag werd immers mijn collega en beste vriendin An geboren. Vandaag mag ze dus 37 kaarsjes uitblazen: één voor elk jaar dat ze met haar stralende persoonlijkheid over alles en iedereen een gouden gloed kan werpen, al had ik dat niet meteen in de gaten toen we elkaar zo’n 9 jaar geleden ontmoetten op school. We leerden elkaar pas echt kennen toen bleek dat we tijdens de opruim van een opendeurdag om dezelfde flauwe grappen moesten lachen. Enkele dagen later deelden we een kamer tijdens een schoolreis naar Parijs en de basis van een hechte vriendschap was gelegd. An is niet minder dan een zacht en kostbaar edelmetaal: een gouden vriendin van 24 karaat.

An en ik geven allebei les in het vierde jaar en werken dus nauw samen. Hoewel we elk onze eigen stijl hebben, vullen we elkaar in teamverband perfect aan omdat we intuïtief dezelfde ideeën hebben over onze lessen en wat we met onze leerlingen willen bereiken. Ook in de klas is An eindeloos geduldig en toegewijd. Ze biedt een luisterend oor aan elke leerling die dat nodig heeft. Tijdens haar carrière loodste ze al menig jongere met raad en daad door het oerwoud van de puberteit. Dankzij haar gevoel voor humor en haar oprechte interesse in de leefwereld van haar leerlingen breekt ze in no time het ijs. Haar organisatorische talent is om jaloers op te zijn. An loopt nooit achter de feiten aan, maar dirigeert die feiten netjes de pas zodat ze steeds strak in het gelid lopen. Elke vorm van chaos is haar vreemd.

Ook buiten de schoolmuren is An een gouden collega. Inmiddels deelden we al heel vaak een hotelkamer in Parijs in het kader van een schooluitstap. Dankzij dat jaarlijkse uitje (in het bijzijn van 120 leerlingen en 10 collega’s) bleek al snel dat we allebei om dezelfde redenen van de Parijse sfeer houden. Liefst van al wandelen we er uren rond met de stiekeme hoop Bent Van Looy eindelijk eens tegen het lijf te lopen. Als dat niet gebeurt, is er altijd nog Le Bon Marché of een lekker stuk taart om ons hart aan op te halen. Winkelen met An is overigens een les in stijl. Wat zij kiest, is er altijd boenk op omdat ze een aangeboren gevoel heeft voor alles wat mooi is. Tijdens die vermoeiende Parijs-reis kunnen we het niet laten om nog tot veel te laat ’s nachts door te praten. Onze gesprekken hebben dan vaak niet meer niveau dan die van de gemiddelde vijftienjarige. Aanvankelijk dacht ik dat Roos en ik door onze genetica dezelfde rijke fantasie hebben, maar gek genoeg lijkt An over diezelfde hersenkronkels te beschikken. Zo moet ik nog steeds gniffelen bij de gedachte dat we ervan overtuigd waren dat onze Kipling-tassen ’s nachts op de hotelkamer een mini Kiplingkindje op de wereld zouden zetten met bijhorende ritsgeluiden.

An en ik mogen aan de oppervlakte schijnbaar verschillende karakters hebben, onze gevoelige zielen zijn vanbinnen dezelfde. Ik deel lief en leed met haar, geen bergtop of vallei blijft onbesproken. Ondanks mijn bedachtzame en soms gereserveerde aard weet ik dat mijn onzekerheden, twijfels en beslommeringen veilig zijn bij haar. Op school hebben we zelden de tijd en ruimte om in alle rust een gesprek te voeren. An beschikt echter over de superkracht om een gemoedstoestand feilloos aan te voelen. Haar sensor voor menselijke emoties is heel fijn afgesteld. Meestal heeft ze aan een blik genoeg om vast te stellen of er mij iets dwarszit. Daarenboven is ze oprecht geïnteresseerd in wat mij bezighoudt en neemt ze mijn advies (hoe futiel ook) ter harte. Ze geeft geen compliment voor de vorm, maar omdat ze het echt meent. Samen met haar gezin is ze dan ook een trouwe volger en supporter van mijn sportieve ondernemingen. Ik vertelde hier al over haar motivatie en doorzettingsvermogen als loper. Eindeloos respect heb ik daarvoor. Ik mag dan wel de marathonloper zijn en zij de start-to-runner, in wezen is er geen verschil tussen ons.

Tot slot excelleert An ook in haar rol als moeder van mijn favoriete tweeling en als vrouw van Wim. De 9-jarige Lieselore en Reinout zijn natuurlijk genetisch bevoorrecht, maar dat ze zulke aangename en intelligente kinderen zijn, hebben ze toch vooral te danken aan hun opvoeding en het warme nest waar ze opgroeien. Met z’n vieren vormen ze een liefdevol gezin waarin er ook veel gelachen en gefeest wordt. Ik ben de gelukzak die daar af en toe ook in ondergedompeld mag worden.

Lieve An, mijn beste bestie: ik wens je een prachtige verjaardag toe. Laat je verwennen, eet taart (heel belangrijk) en klink op jouw gezondheid!

Het portret – De kat in al haar facetten

Vandaag is het Werelddierendag. Ik heb het geluk dagelijks te kunnen genieten van het gezelschap van mijn twee katten: de onnavolgbare Ada en de ravissante Teresa. De kat is vandaag alom aanwezig en hipper dan ooit. Tal van kattenboeken vertellen ons dat we vooral meer kat moeten zijn, want katten dat zijn de ultieme levensgenieters. We kunnen van hen leren om voluit te gaan voor rust in ons leven en om gas terug te nemen in de hectiek van elke dag. Hoe ogenschijnlijk nonchalant katten ook mogen overkomen, achter hun harige tronie zit wel degelijk een complex wezen.

Ada en Teresa zijn al 10 jaar mijn gezelschapsdieren. Ze zijn nu 13 jaar en waren dus volwassen toen ik hen adopteerde. Hun roots liggen in de Libanese hoofdstad Beiroet. Ze werden daar op straat geboren en groeiden er op tijdens de oorlog van 2006. Uiteindelijk belandden ze in een asiel, maar dat was geen veilige plaats omdat het leed onder de bombardementen. De Limburgse VZW Zwerfkat in Nood besloot daarom 10 Libanese katten over te laten vliegen zodat de andere 90 katten van de opvang naar een grotere en veiligere plek konden verhuizen aan de rand van de stad. Ondanks die moeilijke start zijn Ada en Teresa de meest aanhankelijke en mensgerichte dieren die je je kan voorstellen.

Teresa is één en al elegantie. Ze is ongetwijfeld van adellijke komaf, leidt aan grootheidswaanzin en er zal geen kat ijdeler zijn dan zij. Elk haartje (en dat zijn er veel) van haar vacht ligt altijd onberispelijk omdat vachtonderhoud één van haar absolute prioriteiten is. Voor de vogelpopulatie is het een goede zaak dat ze op een appartement leeft en dat ze dus geen gevederde vrienden om het leven kan brengen. Als compensatie is naar duiven blaffen één van haar favoriete bezigheden. Teresa lijdt aan een bedverslaving, want het bed dat is haar troon, bij voorkeur met een menselijk lichaam om tegenaan te kruipen.

Ada stond niet vooraan in de rij toen de elegantie werd uitgedeeld. Sterker nog: ze miste die bedeling en is bijgevolg verre van fijnbesnaard. Waar Teresa de kunst van de verleiding tot in de puntjes beheerst, is Ada van de directe aanpak: vaak lomp, nooit subtiel. Om iets duidelijk te maken zet ze haar keel open. De geluiden die Ada produceert, kan je onmogelijk negeren. Haar spinnen (normaal zacht en vredig) is te vergelijken met het geluid van een goedgevulde duiventil of een overladen piepende kruiwagen. Ze miauwt lang en hard. Ada is een liefhebber van schoendozen, maar ook van de zetel. Schootliggen is haar specialiteit. Met Teresa heeft ze een samenlevingsverbond gesloten: beide partijen tolereren elkaar, maar de andere zal altijd De Andere blijven omdat hun ego’s in de weg zitten.

Mijn katten hebben heel veel geluk gehad dat er voor hen een huiselijk leven in Europa was weggelegd. Onze huisdierencultuur heeft echter ook een keerzijde. Huisdieren worden nog al te vaak impulsief aangeschaft, vaak om kinderen te paaien. Dat is om veel redenen verkeerd. Elk dier heeft zijn eigen specifieke gedrag en dus ook noden. Voor een kind is het nog moeilijker om dat gedrag te doorgronden en te begrijpen dat een dier niet op eender welke manier benaderd en geaaid wil worden. Je mag als volwassene niet verwachten dat een kind de volle verantwoordelijkheid voor een huisdier opneemt. Daar wordt nog te vaak te licht over gegaan: een dier in huis nemen – of het nu een goudvis, een hamster of een hond is – dat betekent verantwoordelijkheid nemen. Het is een verbintenis in goede en kwade dagen. Dat wil zeggen dat je naar de dierenarts gaat als er iets scheelt en dat je dan niet mort als je de rekening gepresenteerd krijgt.

Als katteneigenaar leerde ik veel over katten en hun gedrag. Katten hebben het imago gemakkelijke huisdieren te zijn omdat je om hen tevreden te houden slechts wat eten en drinken moet voorzien. Om een kat echter een kwalitatief leven te bieden, moet je verder kijken dan die primaire behoeften. Zoals ik hier in De Morgen kon lezen, moet je je als huisdiereneigenaar niet alleen afvragen wat jij aan je dier hebt, maar zeker ook wat je huisdier aan jou heeft. Katten zijn extreme gewoontedieren. Ze kunnen daarom heftig reageren op plotse veranderingen in hun leefomgeving of situaties die zij als bedreigend ervaren. Zogenaamde valse katten vertonen onvoorspelbaar gedrag omdat ze zich in een benarde situatie bevinden. Katten gaan ook niet in huis plassen of aan de zetel krabben om mensen te pesten. Ongewenst gedrag heeft een onderliggende oorzaak die aangepakt moet worden. Een beetje inzicht in de psyche van de kat is dan ook geen overbodige luxe als je besluit een kat in huis te nemen.

Katten zijn benijdenswaardige opportunisten. Door hun onafhankelijke en onaantastbare status zijn ze moeilijk te doorgronden. Ook de wetenschap is in de ban van de wonderbaarlijke band tussen mens en kat. Wetenschappers kunnen de vraag of katten nu echt van hun baasjes houden voorlopig niet eenduidig beantwoorden. Ik vind dat die vraag naast de kwestie is. Houden van is namelijk een menselijk concept. Vraag aan tien willekeurige mensen wat liefde voor hen betekent en je zal tien verschillende antwoorden krijgen. Daarenboven is het geen goed idee om menselijke emoties toe te kennen aan dieren en hen op die manier te behandelen. Elk dier verdient in de eerste plaats een veilige, maar ook uitdagende leefomgeving waarin de mens een baken van rust is. Ik probeer mijn katten dus de best mogelijke thuis te geven. Ik hou van Ada en Teresa om de kat die ze zijn en omdat ik met elk van hen een unieke band heb. Dat is elke dag een feestje waard.

Het portret – 27x Roos

Ze is weer jarig vandaag, dat kleine grootse zusje van mij. 27 jaren staan er nu op haar teller en exact zolang ken ik haar dus al. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik aanvankelijk niet heel blij was dat de baby geboren werd uitgerekend op de dag voor mijn verjaardag. Ondertussen zie ik alleen maar voordelen in onze verjaardags-tweedaagse. We eten er immers niet minder taart om en hebben eens zoveel restjes. De aarde is rond, zeewater is zout en Roos valt niet weg te denken uit mijn leven. Speciaal voor de gelegenheid 27 keer waarom Roos zo uniek is.

Met haar prachtige blauwe ogen, blonde lokken en schattige lachrimpels is Roos een ongelooflijk knappe verschijning.
Ze is al 11 jaar samen met Niko. Wat een koppel! Ze maken samen bijzondere avonturen mee, zoals de zoektocht naar een frituur die nog open is op dinsdagavond om 22u.
Haar hart klopt sneller voor elk dier. Moor is de gelukzalige kater die bij hen in woont. Zoals alle katten heeft ook hij een heel eigen gebruiksaanwijzing.
Door de komst van konijnen Benji en Loulou is ze sinds kort ook konijnenfluisteraar. Kosten noch moeite werden gespaard om die twee gelukzakken een riant buitenverblijf te geven.
Ze is een creatief talent. In haar jonge leven naaide ze al honderden kragen en knoopsgaten aan blousen en jurken, voor zichzelf of voor anderen. Ook creatief met papier of zelfs papier-maché behoort tot de mogelijkheden.

Haar eerste marathon liep ze op amper 22-jarige leeftijd. Ze is volgende maand al toe aan nummer 4 en was van de partij bij al mijn marathons.
Naast lopen heeft ze ook een verleden als danseres en amazone en pikte ze recent de draad van het inlineskaten weer op.
Ze kan zo enthousiast over Harry Potter en The Lord of the Rings vertellen dat ik echt bijna zin krijg om er zelf naar te kijken.
Ze is een expert inzake kamerplanten. Die zijn dan ook in grote getale aanwezig in haar woning.
Momenteel werkt ze ook aan haar kennis over de berk, een gazon en de groentetuin. Een gevalletje groene vingers dus.
Ze laat zich niet afschrikken door zwaar werk. Ik heb haar eens een boom uit de grond zien werken met enkel een schop. Indrukwekkend!
Ik ken niemand die zo vaak anderen helpt om hun inboedel te verkassen. Ze weet ondertussen beter hoe mijn meubels in en uit elkaar moeten dan ikzelf.
Ze houdt van taart, pannenkoeken en koffie. Van mayonaise, bier en de frituur. Ze houdt van chocomelk, aperol en wijn. En van cornetto’s.

Roos heeft de ergotherapie op de kaart gezet. Zij is het fundament waar het ziekenhuis op rust. Ze werkt voor tien, staat op haar strepen en is de meest zorgzame persoon die je in de buurt kan hebben.
Toen ik zelf een nacht in het ziekenhuis moest blijven, deed het haar zichtbaar pijn om me achter te laten op de spoedafdeling. ’s Ochtends stond ze meteen klaar om mijn tranen op te vangen.
Ze zou een geweldige leerkracht zijn. Al twee keer kwam ze op school vertellen over haar werk, telkens met evenveel geduld en toewijding.
Je kan bij haar terecht met elke vraag over wond- en littekenzorg. Meestal is haar antwoord dat je Flaminal hydro moet gebruiken.
Ze vindt al-tijd de juiste woorden bij eender welk probleem. Soms zwijgt ze wijselijk. Soms spreekt ze me tegen. Soms verandert ze subtiel van onderwerp.
Niemand kent zo goed mijn angsten, onzekerheden en ook wel aanstellerijen. Ze stelt zich altijd flexibel op naar mijn toiletverzoeken als wij een hotelkamer delen.

Voor elke gelegenheid is ze goed gezelschap. Dansen, zingen, shaken, luchtinstrumenten bespelen: eender waar, eender met wie.
Ze poseerde met plezier voor zweetfoto’s en ondernam verwoede pogingen om een vettige zweetlok in beeld te brengen.
Haar verbeelding kent, net zoals de mijne, weinig grenzen. We praten samen tegen dieren, bedenken voor alles namen en vooral ook heel veel bijnamen.
Als ik aan Parijs denk (vaak), dan denk ik aan Roos. Ik zou een boek kunnen schrijven over al die mooie herinneringen.
Ze ondergaat gedwee de momenten dat de leerkracht in mij het even overneemt. In Parijs heeft ze eens een dag geoefend om de naam van een kerk juist te kunnen uitspreken.
Ze vindt mijn flauwe moppen grappig en lacht zelfs met nog flauwere moppen.
Hoewel wij heel vaak met elkaar praten en elkaar ook kunnen begrijpen zonder woorden, raken wij toch nooit echt uitgepraat.

Liefste Sisje, het is een eer en een genoegen, een ongekend privilege, een oprecht voorrecht – elke dag weer – om jouw grote zus te mogen zijn. Ik kus mijn beide handjes dat ik 27 jaar geleden voor mijn zevende verjaardag zo’n prachtig verjaardagscadeau kreeg. Van harte proficiat!